TY - JOUR ID - 62388 TI - واکاوی عوامل مانایی واژگان دخیل عربی در گویش کردی کرمانجی (مطالعه موردی: کردهای ارومیه و شمال آذربایجان غربی) JO - پژوهشنامه ادبیات کردی JA - JOKL LA - fa SN - 2645-3657 AU - اسماعیل زاده باوانی, حسن AU - طیب زاد, گلستان AD - استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. AD - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 8 IS - 1 SP - 159 EP - 174 KW - تاثیر زبان عربی KW - زبان کردی KW - گویش کرمانجی KW - مانایی KW - واژه‌های دخیل DO - 10.34785/J013.2022.009 N2 - تغییر و تحول در زبان به عنوان یک پدیده اجتماعی، امری عادی و بدیهی است و سرعت این تغییر و تحول به عوامل متعدد درون‌زبانی و برون‌زبانی بستگی دارد. زبان کردی و گویش کرمانجی با وجود مقاومت و سرسختی مردمان کرد در برابر تغییرات فرهنگی و زبانی، همچون زبان فارسی نتوانست در مقابل زبان عربی مصون بماند و با اندکی تاخیر از طریق وام‌گیری در سه سطح واژگانی، واجی و دستوری، وام‌گیرنده زبان عربی شد. امروزه کلمات عربی فراوانی در گویش کرمانجی وجود دارند که با وجود انتقال بخشی از آن‌ها به طور غیر‌مستقیم و از مسیر زبان فارسی و یا هم­زمان با ورود آن­ها به زبان کردی و فارسی، این واژگان در زبان فارسی کنار گذاشته شده‌اند، اما در میان کرمانج‌ها کاربرد دارند. در این مقاله ضمن احصاء نمونه ­هایی از واژگان دخیل پرکاربرد عربی در گویش کرمانجی­ (ارومیه و شهرستان‌های شمال آذربایجان غربی)، به عوامل ماندگاری این واژگان در گویش کرمانجی نسبت به زبان فارسی و سایر گویش‌های کردی پرداخته شده است. قرابت دو زبان عربی و کردی کرمانجی از حیث مخارج حروف، پایبندی شدید اکراد نسبت به عناصر فرهنگی، زبانی و دینی و اهتمام ویژه کرمانج­ها به انتقال شفاهی آثار ادبی و داستانی کردی، از جمله عوامل ماندگاری واژگان دخیل عربی در گویش کرمانجی است. UR - https://jokl.uok.ac.ir/article_62388.html L1 - https://jokl.uok.ac.ir/article_62388_47eccbeedac7825e65f0cb7a955a88cd.pdf ER -