سازه‌های قصه‌ی کردی و تشابه و تمایز ساختاری آن با داستان مدرن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری فلسفه ی هنر دانشگاه علامه طباطبایی تهران

چکیده

ادبیات داستانی کُردی در دو بخش کلاسیک و مدرن، واجد عناصر روایی و سازه­‌های داستانی است. این مقاله می‌­کوشد در چارچوب نظریه­‌های داستانی از طریق تبیین این عناصر، تحوّل مهمّی را که در حوزه‌ی ادبیات داستانی روی داده است، توضیح دهد. در پژوهش حاضر به رده­‌بندی سازه­‌های قصه‌ی کُردی و بررسی سازه­‌های آن پرداخته می­‌شود تا علاوه بر توصیف ویژگی­‌های این نوع روایی و ادبی، ضمن توصیف قصه و ویژگی­‌های آن، عمده­‌ترین تفاوت­ این نوع روایی از حیث تکنیکی با ادبیات داستانی مدرن آشکار شود و از این طریق تحوّل مهمّی که ادبیات داستانی کُردی تجربه کرده است، مورد توجه قرار گیرد. شناخت زمینه­‌های تاریخی و فرهنگی ادبیات داستانی مدرن از طریق بررسی پیشینه‌ی فرهنگی، زبانی، تاریخی و عناصر روایی آن در قصه­‌های کُردی و از سویی شناخت شاخصه­‌ها و مؤلفه­‌های مدرن آن، زمینه را برای داستان­‌نویسان کُرد، جهت تولید آثار بومی با هویت فرهنگی و تاریخی و متناسب با ذائقه‌ی زیباشناختی و ضرورت­‌های تکنیکی عصر حاضر فراهم خواهد ساخت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Elements of Kurdish Tales and Its Similarities/Differences with Modern Stories

نویسنده [English]

  • Mohammad Rahimian
چکیده [English]

Classical and Modern Kurdish fiction has its own elements each. This paper is an attempt to explain the important movement from classical narratives to modern story-writing in the light of recent narrative theories. The study provides an analytical classification of classical Kurdish tales in order to define their characteristic features and determine their differences from the narrative techniques applied in modern stories. By doing so, the important shift from classical to modern story-writing is explained. Identifying the cultural, linguistic, historical and narrative traces of Kurdish tales in modern Kurdish fiction, on the on hand, and identifying its modern elements, on the other hand, will help Kurdish authors to produce works which have a firm root in Kurdish history and culture and, at the same time, appeal to modern audiences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kurdish narrative fiction
  • Differences/Similarities
  • structure
  • modern fiction
 
منابع
الوت، میریام (۱۳۶۸). رمان به روایت رمان نویسان، ترجمه ی علی محمد حق شناس. تهران: مرکز.
اخوت، احمد (۱۳۷۱). دستور زبان داستان، تهران: فردا.
پراپ، ولادیمیر (۱۳۶۸). ریخت شناسی قصه های پریان، ترجمه ی فریدون بدرهای. تهران: توس.
رسول، عز الدین مصطفی (۱۹۷۰). ادب فولکلور کردی، بغداد.
زینار، زین العابدین (۱۹۹۶). «بنیان فضای کردی»، فصلنامه ی کردی زند، استانبول.
محمد شریف، آزاد (۱۳۷۶). تفاوت حکایت و داستان، مجله ی سروه، ش ۱۴۰، اسفند.
منصور احلام (۱۹۹۹). بنیان هنری داستان کوتاه کوردی، سلیمانیه: انجمن چاپ و نشر کتاب.
میر مصادفی، جمال (۱۳۶۵). ادبیات داستانی، تهران: مؤسسه ی فرهنگی ماهور
میر صادقی، جمال (۱۳۶۷). عناصر داستان، چاپ سوم. تهران: سخن.
یونسی، ابراهیم (۱۳۵۱). هنر داستان نویسی، تهران: امیر کبیر.