Symbols of the Animal Designs of Kurdistan Glim

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD Candidate of Archeology, Mohaghegh Ardabili University

2 Associate Professor of Archeology, Mohaghegh Ardabili University

10.34785/J013.2020.784

Abstract

Iran, with its many ethnicities, has a remarkable art in the context of glim. West of Iran, especially in Kurdistan province, this art is full of various manifestations of planning. In the province of Kurdistan, with the woven machinery and the widespread factory production, which often overshadows the handicrafts, it is still found in villages and among the glimbafi tribes, so Kurdish glimmers are no exception and the industry is slowly being forgotten. The importance of this art and the symbolic type of paintings woven into the text of the caricature calls for the necessity and importance of this research. The present article examines the animal motifs of Kurdish carpets and the symbols of animal carpets in the carpets of Kurdistan province. Hence (3 samples of cartridges) were purposively selected. This article is a descriptive-analytical one and the data collection from library sources and field sample identification is obtained. These symbols convey different meanings about Kurdish culture. The motifs include animal, geometric, tooling and plant motifs, which are discussed in this article. The woven roles in this art are based on the nature of his life and his modeling of beliefs and roots in the beliefs of the Kurdish people.

Keywords


منابع
فارسی
افضل‌طوسی، عفت­السادات و سنجی، مونس. (1393). «آرایه­ها و نگاره­های مرتبط با چشم‌زخم در دست‌بافته­های اقوام ایرانی». نگره، ش 31: صص 77-91.
اکو، امبرتو. (1391). تاریخ زیبایی: نظریه­های زیبایی در فرهنگ­های غربی. ترجمه‌ی هما بینا. تهران: مؤسسة تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن.
الیاده، میرچا. (1390). تصاویر و نمادها. ترجمه‌یی محمدکاظم مهاجری. تهران: کتاب پارسه.
اینانلو، نازنین. (1393). بررسی تطبیقی نقوش گلیم و جاجیم­های کردهای منطقه‌ی کردستان و کردهای خراسان. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده‌ی هنر و معماری.
ایوسن، ورونیکا. (1381). اساطیر هند. ترجمه‌ی محمدحسین باجلان. تهران: اساطیر.
بدلیسی، شرف­خان بن شمس­الدین. (1377). شرفنامه: تاریخ مفصل کردستان. به اهتمام ویلادیمیر مینوف رزنوف، ترجمه‌ی عبدالرحمن شرفکندی. تهران: اساطیر.
بهمنی، پردیس. (1389). سیر تحول و تطور نقش و نماد در هنرهای سنتی ایران. تهران: دانشگاه پیام نور.
بیهقی، حسین­علی. (1368). پژوهش و بررسی فرهنگ عامه‌ی ایران. مشهد: آستان قدس رضوی.
پروان، رسول. (1396). «مطالعه‌ی مستندنگارنه‌ی شیوه‌ی بافت گلیم شیریکی پیچ معاصر سیرجان». گلجام، شماره 31، بهار و تابستان: صص 21-35.
پروری، مریم. (1393). بررسی تطبیقی گلیم و نمادهای آن در کرد و کرمانج: مطالعه‌ی موردی کردستان و خراسان شمالی. پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده‌ی هنر و معماری.
پیردیگار، ژان. (1385). مردم­شناسی انسان و حیوانات اهلی. ترجمه‌ی اصغر کریمی. تهران: نشر افکار.
تاشکیران، اِم. نوردن. (1391). «مطالعه‌ی مفاهیم نمادین نقش­مایه­ها بر روی گلیم». ترجمه‌ی مهدیه سلیمی بنی و محمد افروغ. کتاب ماه هنر، ش 172: صص 94-102.
جزمی، محمد و دیگران. (1363). هنرهای بومی در صنایع دستی باختران. مرکز مردم­شناسی وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
جهانگرد، فرانک. (1390). «نمادشناسی حکایت بوف و زاغ کلیله و دمنه بر پایه‌ی اساطیر ایران و هند». بوستان ادب، س 3، ش 1: صص 75-97.
دانشگر، احمد. (1376). فرهنگ جامع فرش یادواره، دانشنامه‌ی ایران. تهران: یادواره‌ی اسدی.
دهخدا، علی­اکبر. (1373). فرهنگ دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
رحیمی، امین، موسوی، سیده ‌زهرا و مروارید، مهرداد. (1393). «نمادهای جانوری نفس در متون عرفانی با تکیه بر آثار سنایی، عطار و مولوی». متن‌پژوهی ادبی، س18، ش 62: صص 148-173.
رستمی­نژادان. خاور (1392). «نمادشناسی در فرهنگ مردم کرد». فرهنگ مردم ایران، ش 35، زمستان: صص 95-112.
رستمی­نژادان، دیانا (1394). «مردم­شناسی و باستان­شناسی نمادهای نوسنگی در کردستان». نامه‌ی انسان­شناسی، سال 13، ش 23: صص 98-129.
سهرابی، هیمن (1394). بررسی گرافیک نقوش دست­بافته­های کردستان ایران بعد از اسلام. پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر تهران، دانشکده‌ی هنرهای تجسمی.
شادقزوینی، پریسا (1388). «تنوع نقش در گلیم­های دست­بافت گیلان». کتاب ماه هنر، ش 128: صص 4-15.
شایسته­فر، مهناز (1388). «بررسی نقش و طرح در فرش­های کردی کردستان». کتاب ماه هنر، ش 130، تیر: صص: 20-28.
شریف، حبیبه، اسکندرپور خرمی، پرویز و فهیمی­پور، اصغر (1395). «مطالعه‌ی تأثیر عناصر موجود در طبیعت بر نقوش گلیم جیرفت». گلجام، ش 30: صص 1- 18.
شوالیه، ژان و گربران، آلن (1387). فرهنگ نمادها. ترجمه و تحقیق سودابه فضایلی. جلد پنجم: حرف ل-ی. تهران: انتشارات جیحون.
صادقی، ع. (1397). مصاحبه‌ی مؤلف. (7 فروردین) [نوار موجود].
صداقت­کیش، جمشید (1362). «فرهنگ مردم آباده». فروهر، ش 18: صص 535-540.
صلاح عربانی، ابراهیم (1374). کتاب گیلان. جلد 3. تهران: انتشارات گروه پژوهشگران ایران.
طاهی، مریم. (1386). نقش ماهی در فرش­های موزة فرش ایران. پایان­نامه‌ی دوره‌ی کارشناسی، دانشکدة میراث فرهنگی: تهران.
طریقی، معصومه (1392). بررسی و تحلیل نقش­مایه­های دست‌بافته­های کردهای ایران. پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده‌ی هنر و معماری.
محمدی، جمشید (1392). بررسی ویژگی­های بصری امروزی گلیم و فرش سنندج، بیجار و عشایر این منطقه. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران.
مستوفی قزوینی، حمدالله (1395). نزهه القلوب. تهران: اساطیر.
مشایخی، حبیب­الله (1380). نگاهی همه­سویه به تنکابن. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
مفاخری، محمدکاظم (1377). مجموعه­ای از ضرب­المثل­های ملل مختلف (کردی – فارسی). قروه: انتشارات صبا.
مولوی، جلا­ل­الدین بن محمد (1376). مثنوی معنوی. تصحیح عبدالکریم سروش. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. چاپ دوم.
نقیب­حضرتی، روشنک (1379). «معرفی، پژوهش و بررسی قالی و گلیم­بافی در بیجار». کتاب ماه هنر، شماره 23 و 24: صص 33.
نظری، س. (1397). مصاحبه‌ی مؤلف. (5 اردیبهشت) [نوار موجود].
نوغانی، سمیه (1391). «بررسی نشانه­های تصویری لوح زن ریسنده متعلق به دوران ایلام جدید». نگره، شماره 23: صص 31-41.
هال، آلستر و لوچیک، جوزه و یووسکا (1377). گلیم: تاریخچه، طرح، بافت و شناسایی گلیم. ترجمه‌ی­ شیرین همایون­فر و نیلوفر الفت شایان. تهران: کارنگ.
هال، جیمز (1390). فرهنگ نگاره­ای نمادها در هنر شرق و غرب. ترجمه‌ی رقیه بهزادی. تهران: فرهنگ معاصر.
یاوری، حسین (1389). شناخت گلیم و گلیم­مانندهای ایران. چاپ اول. تهران: آذر سیمای دانش.
 
کوردی
به‌هرامی، ئه‌حمه‌د (1394). په‌ندی پیران و فه‌رمووده­ی ژیران. دوو به­رگ. سنە: زانکۆی کوردستان.
پایانیانی، سه­لاح (1387). فه­رهه­نگی زاره‌کی موکریان. به­رگی یه‌که‌م. مەهاباد: هیوا.
سەعادەتی، عەلی (1382). گێژاوی ژیان. سنە: بڵاوکراوەی کوردستان.
لیسکو، روژێ (1381). ئه­فسانه­ی مه‌می ئالان ئه­میری کوردان: به­یتی فۆلکلۆریک. بازنویسی محه­مه‌د ره­یانی. بێ‌جێ: بڵاوکردنەوەی ئاورویج.
مان، ئوسکار (2006). توحفه‌ی موزه‌فه‌رییه. پێشه­کی و ساخکردنه­وه و هێنانه‌سه‌ر ڕێنووسی کوردی: هێمن موکریانی. هه­ولیر: ئاراس. چاپی دووه‌م.
مەولەوی، عەبدوڕەحیم تاوەگۆزی (1386). دیوانی مه­وله­وی. لێکۆڵینەوەی مەلا عەبدولکەریم مودەڕیس. سنە: بڵاوکردنەوەی کوردستان. چاپی چوارەم.
 
انگلیسی
Anquetil, Jacques (1994). Carpets, Hachette, Singapore (English version)
Canby, Sheila (2006).  Islamic Art in Detail. London: British Museum Press.
Keryenbroek, P.G. (2015). “The Yezidi and Yarsan Traditions.” in The Wiley Blackwell Companion to Zoroastrianism, pp: 499-504.
Baring, A. and J. Cashford )1991. (The myth of the goddess: Evolution of an image. London: Penguin.