لێکدانه‌وه‌یه‌کی به‌راوردکارانه‌ی فه‌خری(شانازی) زاتی له شیعری نالی و موته‌نه‌ببیدا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مامۆستای بەشی زمان و ئه‌ده‌بی عه‌ره‌بی و توێژەری نیوەکات لە توێژینگەی کوردستان‌ناسی،‌ زانستگای‌ کوردستان

2 دەرچووی زمان و ئه‌ده‌بی عه‌ره‌بی،‌ زانستگای‌ کوردستان

چکیده

ئه‌ده‌بی به‌راورد لقێکی نوێیه له توێژینه‌‌وه ئه‌ده‌بییه‌کاندا که هاوشێوه‌ییه‌کان و  ناهاوشێوه‌ییه‌کانی هزری که‌سانی خاوه‌ن بۆچوون و قه‌ڵه‌م به ده‌ستانی وڵاته جۆربه‌جۆره‌کان تێیدا ده‌خرێنه به‌ر ڕه‌خنه‌کاری و لێکدانه‌وه. فه‌خر یا شانازی به خۆ که له ده‌روونی هه‌سته هاوبه‌شه‌کانی مرۆڤه‌کانه‌وه هه‌ڵده‌قوڵێ، یه‌کێکه له‌و بابه‌تانه‌ی له ئه‌ده‌بی به‌راورددا جێی لێکۆڵینه‌وه‌یه و له وێژه‌ی کورد و عه‌ره‌بدا، به هۆی په‌یوه‌ندیی هاوبه‌شی مێژوویی و کولتووریان، جێگه‌یه‌کی تایبه‌تی هه‌یه. له‌وێڕا که خوێندنه‌وه‌ی به‌راوردییانه‌ی ئه‌ده‌ب وه‌ک تێڕوانینێکی ئه‌ده‌بی و  ڕه‌خنه‌کارانه، سنووره‌کانی زمان و کولتووری تێپه‌ڕاندووه و بووه‌ته هۆی لێکدانه‌وه‌ی په‌یوه‌ندی و کاریگه‌ری زمان و وێژه‌ی گه‌لانی دونیا له‌سه‌ر یه‌کتری، ئه‌م وتاره هه‌وڵ ده‌دا هه‌ڵسه‌نگاندنێکی به‌راوردییانه به تێڕوانینێکی ئه‌مریکی له نێوان دوو هه‌ڵبه‌ستوانی گه‌وره‌ی کورد و عه‌ره‌ب، نالی و موته‌نه‌ببی ئه‌نجام بدات و له جۆره‌کانی فه‌خری زاتیی ئه‌م دوو شاعیره بکۆڵێته‌وه. هه‌م نالی و هه‌م موته‌نه‌ببی له بواری فه‌خردا کۆمه‌ڵێک هۆنراوه‌ی باشیان هه‌یه. فه‌خر یه‌کێکه له به‌رچاوترین نموونه شیعریه‌کان له دیوانی موته‌نه‌ببیدا، هه‌روه‌ها نالی جوانترین شیعره‌کانی فه‌خری له ئه‌ده‌بی کوردیدا تۆمار کردووه. موته‌نه‌ببی و نالی به شێوازێکی هونه‌رمه‌ندانه له شیعره‌کانیاندا فه‌خریان به‌کار هێناوه. له‌م وتاره‌دا به ئامانجی پیشاندانی هێماکانی فه‌خری زاتی له هۆنراوه‌کانی موته‌نه‌ببی و نالیدا، هه‌وڵ ده‌ده‌ین به میتۆدی وه‌سفی-شیکارانه شیعره‌کانیان لێک بده‌ینه‌وه.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Essential Honoar in the Poetry of Nali and Motanabi

نویسندگان [English]

  • Abdollah Rasoolnejad 1
  • Hadi Rezwan 1
  • Pishwa Ibrahimi 2
چکیده [English]

Comparative Literature is a new branch of literary researchs in wich the similarities and diffrences of scholors and writers of different nations are investigated. Pride, that is the offspring of common feelings of human, is one of those cases that is suitable for researching in comparative studies. This concept has a special place in both Kurdish and Arabic literature due to their historical and cultural connections. It is a fact that comparative literature, as a literary and critical outlook, goes beyond linguistic and cultural bounderies of nations and deals with studing the connrctions and influences of their literature.  The present author investigates the concept of Essential Honoar in the poetry of Nali  &  Motanabi. Both Nali and Motanabbi have beautiful poems in this field. Essential Honoar is one of the prominent prides in Nali and Motanabbi's collection of poetry. Ultimately, Motanabbi and Nali have used this concept in their poems in an artistic way.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Essential Honoar
  • Motanabbi
  • Nail
  • Comparative Studies
منابع
قرآن کریم
أسوار، موسی و آربری، ای جی (۱۳۸۴)، چکامه های متنبی، تهران: انتشارات هرمس.
الافلاکی العارفی، شمس الدین محمد (۱۳۷۵)، مناقب العارفین، تصحیح تحسین یازجی، تهران: دنیای کتاب، چاپ سوم.
خه زنه دار، مارف (۲۰۰۴)، میژووی ئه ده بی کوردی، به رگی سییه م هه ولیر: ئاراس، چاپی یه که م.
رزمجو، حسین (۱۳۷۲)، انواع ادبی و آثار آن در زبان فارسی، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
رضوان، هادی (۱۳۸۹)، «سه رنجیکی حه جنامه کانی نالی، کومه له وتاری یه که مین کوړی نیونه ته ویی ئه ده بی کوردی سنه، زانکوی کوردستان.
الرفاعی، ملطفى أمین (۲۰۰۲)، المتنبی والشوقی، اسکندریه: المعارف.
روحانی، بابا مردوخ (۱۳۷۱)، تاریخ مشاهیر کرد، تصحیح ماجد روحانی، تهران: سروش.
زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۷۱)، شعر بی دروغ شعر بی نقاب، تهران: انتشارات علمی.
-         (۱۳۸۳)، نقد ادبی، تهران: امیرکبیر، چاپ هفتم.
ساراسون، ایروان جی و بارباآ (۱۳۸۱)، روانشناسی مرضی، ترجمه بهمن نجاریان و همکاران، تهران: انتشارات رشد.
سمرقندی، دولتشاه (۱۳۸۵)، تذکره الشعراء تصحیح فاطمه علاقه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اول.
شمیسا، سیروس (۱۳۸۷)، انواع ادبی. تهران: میترا.
الفاخوری، حنا (۱۹۸۶)، الجامع فی تاریخ الأدب العربی، بیروت: دار الجیل.
فاضلی، محمد (۱۳۷۲)، التعریف بالمتنبّی من خلال أشعاره، مشهد: دانشگاه فردوسی.
- (۱۳۷۵)، «شعر متنبی در خدمت رسالت فکری او» ، مجله ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، شماره ۱ و ۲، سال ۲۹، تل ۳-۱۷.
فروخ، عمر (۱۹۶۸)، تاریخ الأدب العربی، بیروت: دار العلم للملایین.
قطب، سید (۱۳۹۰)، اصول و شیوه های نقد ادبی، ترجمه محمد باهر، تهران: خانه کتاب، چاپ دوم.
المتنبی (۱۹۹۷)، دیوان المتنبی، شرحه على العسیلی. بیروت: مؤسسة الأعلمی.
محمدی، غلامحسین (۱۳۹۱)، «زندگی نالی و نظری کوتاه بر شعر وی»، فالنامه زریبار، سال شانزدهم، شماره ۷۹ و ۸۰، لل ۱۸۶تا ۲۱۱.
محمدی، هاشم (۱۳۸۹)، «خودشیفتگی شاعران پارسی تا قرن هشتم هجری» ، فالنامه پارسسی. شماره ۵۳.
محه ممه د، مه سعوود (۲۰۱۰)، ده سته و دامانی نالی، هه ولیر: نآراس، چاپی.
- (۲۰۱۰)، چه پکیک له گولزاری نالی، هه ولیر : ئاراس.
نالی، مه لا خدر (۱۳۷۹)، دیوانی نالی، لیکولینه وه مه لا عبدالکریم مدرس و فاتح عبد الکریم، سنندج: کردستان، چاپی دووهه م.
ندا، طه (۱۳۸۳)، ادبیات تطبیقی، ترجمه هادی نظری منظم، تهران: نشر نی، چاپ اول.