مطالعه‌ی تطبیقی عشق و سیاست در اشعار شیرکو بی‌کس و حمید مصدق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کردستان

چکیده

یکی از مسائلی که برای شناخت شاعران اهمیت دارد، بررسی تحول اندیشه و مضمون‌های اشعار آنان است؛ از جمله نوع نگاه آنان به عشق برای شناخت شاعر و وضعیت عصر وی ضروری است. از سوی دیگر با توجه به روابط انسان و جامعه در عصر حاضر، شناخت رویکرد شاعران درباره‌ی حوادث عصر و تأثیری که این مسائل در شعر و اندیشه‌ی آنان دارد، ضروری است. با توجه به زندگی و اشعار حمید مصدق و شیرکو بی‌کس که هر دو در عین پرداختن به مسائل سیاسی عصر، به عشق نیز توجه کرده­‌اند، برای شناخت سیر تحوّل و چگونگی تعامل عشق و سیاست در شعر کردی و فارسی، دو مضمون عشق و سیاست را در اشعار آنان بررسی کرده­‌ایم. نتیجه‌ی این پژوهش نشان می­‌دهد هر دو شاعر در عشق به وطن و سرزمین خود و نگرانی نسبت به اوضاع آن، عقاید مشترکی دارند. در بسیاری از موارد، عشق و مضامین برخاسته از آن در اشعار آنان، مقدمه­‌ای برای ورود به مسائل سیاسی و اشعار میهنی است. حمید مصدق به دلیل فضای بسته و خفقان­‌آور بعد از کودتای 28 مرداد، مشکلات مردم عصر را مستقیم بیان نمی­‌کند؛ بلکه با استفاده از تکنیک­‌هایی از جمله تکنیک نقاب، با مخاطب وارد گفتگو می­‌شود، اما شیرکو تلاش می­‌کند صدایش را با تصریح به وقایع تاریخی معاصر، به گوش جهانیان برساند. بیان مستقیم شاعر به صورت استفاده از شیوه‌ی روایت خاطره‌گویی و برشمردن عناصر طبیعی اقلیم کردستان نمود می­‌یابد. عشق در اشعار مصدق متناسب با گذشت زمان بسامد زیادتری می­‌یابد اما بن­‌مایة عشق در اشعار شیرکو کم­رنگ است و در خدمت افکار سیاسی اوست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Love and Politics in the Poems of Sherko Bekas and Hamid Mosadegh

نویسنده [English]

  • Teymoor Malmir
Professor of Persian Language and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

One of the important issues for understanding the poets is to trace the development of thoughts and themes in their poems, including their perspectives on love for conceiving the poets and the condition of their age. On the other hand, considering the relations between man and society in the present era, it is necessary to know the poets' approach to the events of the age and the effect that these issues have on their poetry and thought. With regard to the life and poetry of Hamid Mosadegh and Sherko Bekas both of whom have considered love and political issues of their age, the evolution of the two themes of love and politics in their poetry in Kurdish and Persian poetry is better understood. The result of this research shows that both poets have shared ideas in the love of their own homeland and their concern about its situation. In many cases, the love and the themes emanating from them in their poems are an introduction to political issues and patriotic poems. Hamid Mosadegh does not directly address the problems of the people of the age due to the closed and oppressive atmosphere after the August 19 coup, instead, he uses the techniques of mask technique to enter the conversation with the reader, but Sherko tries to bring his voice to the attention of the world with emphasis on contemporary historical events. The direct expression of the poet is based on the method of memory narrative and the enumeration of the natural elements of the Kurdistan climate. Love in Mosadegh's poetry tends to be more frequent with time, but the frequency of love in Sherko's poetry is low and serves his political thoughts

کلیدواژه‌ها [English]

  • love
  • Politics
  • Imagery
  • War
  • Immigration
  • poetic narrative
منابع
احمدی، ملا (۲۰۱۲). «بن دست در شعر شیرکو بی کس و چند موضوع دیگر»، پژوهش ادبی، اربیل: شهاب.
بی کس، شیر کر (۱۳۸۱). دره ی پروانه ، ترجمه ی محمد رئوف مرادی، تهران: آنا.
بی کس، شیر کو (۱۳۸۴). گورستان چراغان، ترجمه رضا کریم مجاور، بوکان: پویان فرنگار.
حسن زاده میر علی، عبدالله و هاجر حسینی کلبادی (۱۳۹۱). «اسطوره در شعر حمید مصدق» ، ادبیات پارسی معاصر، سال دوم، شماره اول، صص ۹-۶۴
شیرین سعید محمد سعید (۲۰۰۱). غربت در اشعار شیرکو بی کس. پایان نامه ی فوق لیسانس، دانشگاه سلیمانیه.
لقمان رؤوف (۲۰۱۲). ابعاد با فت در شعر شیرکو بی کسی، اقلیم کردستان عراق: وزارت فرهنگ.
مصدق، حمید (۱۳۸۹). مجموعه ی اشعار، تهران: نگاه.
مدرسی، فاطمه و امید یاسینی (۱۳۸۶). «باستان گرایی در شعر حمید مصدق»، کاوشنامه، زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه یزد، سال هشتم، شماره ی ۱۴، صص ۱۱-۴4.
- (۱۳۸۸). «قاعده افزایی در شعر حمید مصدق»، نثر پژوهی ادب فارسی (ادب و زبان)، دوره جدید، شماره ۲۶ (پیاپی ۲۳)، صص ۲۹۹ -۳۲۶.
نظری، نجمه و فاطمه کولیوند (۱۳۸۹). «بررسی نوستالژی در شعر حمید مصدق»، فصلنامه زبان و ادب پارسی، سال ۱۴، شماره. ۴۶، صص۱-۱۸.
هاوژین صلیوه عیسی (۲۰۰۸). بنیاد تصویری هنری در شهر شیرکو بی کس، پایان نامه ی فوق لیسانس، دانشگاه کویسنجق.