ئەدگارەکانى تەکنیکى هونەرى لە شیعرە کوردییەکانى جەلال مەلەکشادا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد زبان کردی، گروه زبان و ادبیات کردی، دانشگاه کویە، عراق

2 دانشیار زبان و ادبیات کردی، دانشگاه سلیمانیه، عراق

3 دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سلیمانیه، عراق

چکیده

 










تەکنیکى شیعرى لە بنەڕەتدا خۆى لە کۆمەڵێک ڕێ‌وشوێنى هونەرى دەنوێنێت کەوا تان‌وپۆى دەقى شیعرى پێک دەهێنێت و شێوەى کۆتایى و یەکانگیرى پێ‌دەبەخشێت. ئەم هونەر و ‌ڕێ‌وشوێنە ئەدەبییانە بە گوێرەى ڕێباز و قوتابخانە ئەدەبییەکان، لەگەڵ ڕەوتى زەمانە، تا هاتووە ئاڵ‌وگۆڕى بەسەردا هاتووە تا ئەوەى لە شیعرى هاوچەرخ و نوێ‌خوازیدا فۆرم و مۆرکى کۆتاییان وەرگرتووە. ئەم باسە لە دووتوێى دوو تەوەرە و چەند بڕگە و بابەتدا دەپەرژێتە سەر ئەم هونەرانە لە شیعرى کوردیدا بە شێوەیەکى گشتى و لە کۆمەڵى شیعرە کوردییەکانى جەلال مەلەکشادا بە شێوەیەکى تایبەتى. پوختە و تایتڵى هونەرەکانى تەکنیکى شیعرى کە لە شیعرە کوردییەکانى مەلەکشادا ڕووناکییان خراوەتە سەر بریتیین لەمانەى خوارەوە: چۆنیەتى مامەڵەکردن لەگەڵ ئەفسانە و تەوزیف‌کردنى لە شیعردا؛ سوودوەرگرتن لە شێوازى چیرۆک و گێڕانەوە لە شیعردا؛ بەکارهێنانى هونەره‌کانى دەمامک و دیالۆگ؛ سوودوەرگرتن لە ڕەمز و هێما جیاوازەکان؛ بەکاربردنى داستان و کەسایەتى قارەمانە میللیى و مێژووییەکان؛ بایەخدان بە وێنەى شیعرى و زمان. ئەمانە هەمووى بابەت‌گەلێکن کە لە ڕێگەى نموونەى شیعرییەوە خراونەتە بەر باس و لێکۆڵینەوە.
 
















کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Technical-Artistic Features in Kurdish Poems of Jalal Malaksha

نویسندگان [English]

  • othman dashty 1
  • Ali Tahir Barzanji 2
  • Shno Mohammad Mahmood 3
1 Professor of Kurdish Language, University of Koya, Iraq
2 Associate Professor of Kurdish Language and Literature, Sulaimania University, Iraq
3 Associate Professor of Persian Language and Literature, Sulaimani University, Iraq
چکیده [English]

The term technique in literature is a set of practical features that form the fabric of a literary text. This set of practical features and sign has undergone various changes until finally it became a new icon in the modern poetry. In the contemporary Kurdish poetry, particularly in the Kurdish poetry collection of Jalal Malaksha, a collection of the artistic features and characteristics of the text can be seen that the poet uses them to express their meaning and structure. Some of these features and techniques can be pointed as follows: a mass usage of mythological atmosphere and references, employing the style dialectic poetry, taking advantage of epic writing style, and devotion to Language, image and metaphor in poem.  In this article, we investigate and analysis these literary techniques and characteristics in Malaksha’s poetry collection and provide evidences for them from his poem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technique
  • Textual Features
  • Form and Content
  • Jalal Malaksha
 
سه رچاوه کان
ئه لف. کوردی
باله کی، یادگار ره سول (۲۰۰۵). سیماکانی تازه کردنه وه ی شیعری کوردی ۱۸۹۸ - ۱۹۳۲. دهوک: ده زگه ها سپیریز
به رزنجی، عه لی تاهیر (۲۰۰۸). کاریگه ری روانگه له نونیگه ری شیعری کوردیدا. سلیمانی: خانه ی چاپ و بلاوکردنه وه ی چوارچرا.
پیربال، فه رهاد (۲۰۰۵). شیعری نوییی کوردی ۱۸۹۸ - ۱۹۵۸. له بلاوکراوه کانی گروپی هانه ی ئیعلامی (۹).
خالد، عیماد وه یسی (۲۰۰۷). جه نه نگ د هوزانا ریالیستیکا کوردی دا ده قه را به هدینان ۱۹۷۰ - ۱۹۹۱. دهوک : ده زگه ها سپیریز. رشدی، رشاد (۱۹۸۰). شیوه و ناوه روک. و: رهوف بیگهرد. گوقاری به یان، ژن ۹۰.
سابیر، په ریز. (۲۰۰۱). بنیاتی هونه ری چیروکی کوردی. سلیمانی: ده زگای چاپ و پهخشی سه رده م.
سه جادی، به ختیار و محه مه د مه حموودی (۲۰۰۳). فه رهه نگی زاراوه ی ئه ده بی. سلیمانی: ده زگای چاپ و پهخشی سه رده م.
غازی، چنار صدیق (۲۰۰۸). ناراستین ته کنیکی د شعرا نوی یا کوردی دا. دهوک: ده زگه ها سپیریز .
قه ره داغی، حه مه ره شید (۲۰۱۲). فه رهه نگی ئازادی. نه شری ئیحسان.
کریم، ئازاد عبدالواحد (۱۹۹۵). نویکردنه وه له شیعری کوردیدا. (نامه ی ماسته ر). زانکوی به غدا. کولیژی په روه ردهی ئیبن روشد.
مه لا، ئه حمه دی (۲۰۰۶). شیعر ته نیا هه ر بنه مایه. هه ولیر: دهزگای چاپ و بلاوکردنه وهی ئاراس. مه له کشا، جه لال (۱۳۹۳). کوی به رهه مه شیعرییه کانی. تهران: نشر پانیذ.
بی. عه ره بی
اطیمش، محسن (۱۹۸۲). دیر الملاک. بغداد: منشورات وزارة الثقافة و الاعلام.
دورو، الیزابیث. (۱۹۹۱). الشعر . کیف نفهمه ونتذوقه. ت: محمد ابراهیم الشوش. نیویورک . بیروت.