نواندنەوەی بۆشایی لە کورتەچیرۆکی کوردیدا: خوێندنەوەی دەروونشیکارانەی نموونە بەرهەمی شێرزاد حەسەن، عەتا نەهایی و محەمەد ڕەمەزانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار زبان و ادبیات انگلیسی، پژوهشگر پاره‌وقت پژوهشکده‌ کردستان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

10.34785/J013.2020.167

چکیده

لێکدانەوەی بۆشایی و دەرکەوتەکانی لە سوبژێکتیڤیتەدا، ناخودئاگا و ناخی سووژە باشتر دەردەخات و پەنجەش دەخاتە سەر ئەو مەیل و خواست و کەم‌وکووڕییانەی لە ناخودئاگای سووژەدا جێگەیان خۆش کردووە. لەم توێژینەوەیەدا هەوڵ دراوە لە سێ کورتەچیرۆکی کوردی بە گوێرەی پێگە، ژیان، زەینییەت و پاشخانی سووژەی کوردیی نوێندراو لەو بەرهەمانە بکۆڵدرێتەوە و بە پێی ڕوانگەکانی لاکان و بۆچوونی دەروونشیکارانە دەست بخرێتە سەر بۆشایی نوێندراو لەو بەرهەمانەدا. نموونەکان بریتین لە «لۆزان» بەرهەمی شێرزاد حەسەن، «من ... تۆم ... خۆش ... دەوێ» نووسینی عەتا نەهایی و «عەینەک و سەمعەک» بەرهەمی محەمەد ڕەمەزانی. ئەم سێ نموونەیە هەوڵیان داوە سێ چەشنی جیاوازی بۆشایی لە سوبژێکتیڤیتەی کوردیدا بنوێننەوە کە بریتین لە بۆشایی ناسنامەی نەتەوەیی، بۆشایی سۆز و ئەوینی ئازاد لە جڤاتی نەریتەواندا و بۆشایی زەینییەتی مۆدێرن. ئەنجامی توێژینەوەکە ئەوەمان بۆ دەردەخات کە بۆشاییە ئاماژەپێکراوەکان لە ناخودئاگای کەسایەتییەکانی بەرهەمەکاندا ئامادەبوونی بەرچاویان هەیە و بوونەتە هۆی سەرهەڵدانی تێکچوویی و ناهاوسەنگیی دەروونیی. هەر سێ جۆری بۆشایی باسکراو ئاماژە بۆ دۆخی زەینیی کەسایەتییەکان دەکەن و تێکڕا لە زمانی کەسایەتییەکاندا دەرکەوتوونە.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Representation of Lack in Kurdish Short Story: A Psychoanalytical Reading of Works by Sherzad Hassan, Ata Nahaie, and Mohamad Ramazani

نویسندگان [English]

  • Bkhtiar Sadjadi 1
  • Touraj Khosravi Shabani 2
1 Associate Professor of English Literature, Part-time Researcher of Kurdistan Studies Institute, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 M.A. Student in Persian Language and Literature, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

Addressing the constitutive lack of the subject’s identity and analyzing its effects on subjectivity provide an illuminating account of the subject’s unconscious and demonstrate the desire and shortcomings in the subject's identity. The present study attempts to explore three Kurdish short stories in terms of Lacanian psychoanalytical approach while highlighting the lacks in these works according to the situation, life, mentality, and background of the Kurdish subject. These works include Sherzad Hassan's "Lausanne", "I ... Love ... You" by Ata Nahaei, and "Glasses and Hearing Aids" by Mohammad Ramezani. These short stories attempt to represent three different types of lack that constitute Kurdish subjectivity; they include the lack of national identity, free love, and modern mentality. The lack in the characters’ unconscious mind has resulted in disorder and imbalance, mostly represented in language.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kurdish Short Story
  • Subjectivity
  • Lack
  • Structured Unconscious
  • Objet petit a
سەرچاوەکان
کوردی
حەسەن، شێرزاد (٢٠٠١). گەڕەکی داهۆڵەکان. هەولێر: ئاراس.
ڕەحیمیان، محەمەد (١٣٨٣). «کێشەی مەعریفە و تراژیدیای نائامادەگی لە ڕۆمانی حەسار و سەگەکانی باوکم». دووهەفتەنامەی ڕۆژهەڵات، س. ١، ژ. ٥.
--- (٢٠١٧). «مەیلی ڕەوایی و چێژێکی بریندار؛ خولیای گێڕانەوە لە چیرۆکی ئەو باڵندە بریندارە کە منم». گۆڤاری ڕامان، ژ. ٢٣٦، لل. ٦٦-٥٩.
ڕەمەزانی، محەمەد (١٣٧٧). مزگێنی. سەقز: محەمەدی.
سەجادی، بەختیار (١٣٨٠). «سووژەی کوردی و چەشنەکانی باوک لە حەسار و سەگەکانی باوکم-دا». گۆڤاری دەق، س. ٢، ژ. ٢، لل. ١٧٤-١٥١.
--- (٢٠٠٩). «گێڕانەوەی نوێکارانە و پێکهاتەی هونەری لە ڕۆمانی کوردیدا: خوێندنەوەی گرەوی بەختی هەڵاڵە». گۆڤاری ڕامان، س. ١٤، ژ. ١٤٠، لل. ٤٢-٢٩.
--- (١٣٩٨). «گێڕانەوەی کوردی لە نێوان واقیعی‌خوازی و دژەواقیعی‌خوازیدا». سێمیناری ئەدەبی هاوچەرخ، ٣٠/٩/١٣٩٨ هەولێر.
 http://kurdishbookhouse.com/ku/100-196 (ڕیککەوتی دەست‌پێڕاگەیشتن، 15ی گوڵانی 1399).
قازی، مریەم (١٣٩٦). «باڵندەکانی دەم با و شریخەی تێکشکانی من».
http://haje.ir/newsdetails.aspx?itemid=4002 (ڕیککەوتی دەست‌پێڕاگەیشتن، ٧ی ڕێبەندانی 139٧).
نەهایی، عەتا. (٢٠٠٦). سەرجەمی چیرۆکەکان. هەولێر: ئاراس.
 
فارسی
پاینده، حسین (١٣٩١). داستان کوتاه در ایران (داستانهای مدرن). جلد دوم، تهران: نیلوفر.
پشابادی، یدالله (١٣٩٠). بررسی تطبیقی و تحلیل شخصیت در آثار داستانی ثروت اباظه و شیرزاد حسن از دیدگاه روانشناسی و نقد ادبی. پایان‌نامه دکتری دانشگاه شهید چمران اهواز.
--- (١٣٩٦). «بررسی و تحلیل اندیشه­های شیرزاد حسن (بر اساس منتخب آثار داستانی وی)»، پژوهشنامه­ی ادبیات کردی، صص. ٥٨-٣٩، سال سوم، شماره ٤، صص. ٥٨-٣١.
جعفری، علیرضا (١٣٨٩). «دیدن یا شنیدن، مسئله این است: نگاهی به جایگاه چشم و گوش در شعر و ادبیات». نقد زبان و ادبیات خارجی، س. ٣، ش. ٥، صص. ٤٧-٢٣.
حسینی، ساجد و بختیار سجادی (١٣٩٧). «بازنمایی امر نیمه خودآگاه در روایت از منظر روانکاوانه: بررسی شگرد جریان سیال ذهن در داستان کوتاه «فردا» اثر صادق هدایت». ادبیات پارسی معاصر، س. ٨، ش. ٢، صص. ٦٢-٣٥.
صنعتی، محمد (١٣٩١). «درباه­ی ادیپ ما  و ادیپ آن­ها روایتی از خودکامگی و پدرکشی در فرهنگ مرگ».
 http://www.mohammadsanati.net/1390/t/psychoanalyticalthought/484 )تاریخ دسترسی، 1 مرداد 1399(.
فروغی ، محمدعلی (١٣٩٦). خاطرات محمدعلی فروغی به همراه یادداشت‌های روزانه از سال‌های 1293 تا 1320. به کوشش محمد افشین‌وفایی و پژمان فیروزبخش. تهران: سخن.
English
Easthope, Antony (1999). The Unconscious. London: Routledge.
Homer, Sean (2005). Jacques Lacan. London: Routledge.
Maleki, Hourieh, and Bakhtiar Sadjadi (2018). “The Emergence of Lacanian Ideal Ego in the Light of Ego Ideal in Atonement.” International Journal of English Language and Translation Studies. Vol. 6, No. 2, pp. 132-142.
Lacan, Jacques (2006). Écrits. Trans. Bruce Fink, New York: W. W. Norton.
--- (1993). The Seminar of Jacques Lacan, Book II: The Psychoses, 1955-56. Trans. Russell Grigg. London: Routledge.
--- (1991). The Seminar of Jacques Lacan, Book II: The Ego in Freud’s Theory and in the Technique of Psychoanalysis, 1954–55. Trans. Sylvana Tomaselli. Jacques-Alain Miller, Ed. New York: W.W. Norton & Co.
--- (1953). “Some Reflections on the Ego.” The International Journal of Psychoanalysis, Vol. 34, pp. 11-17.
Lacan, Jacques and Maxwell J. Mehlman (1987). “Introduction to the Names-of-the-Father Seminar.” October, Vol. 40, pp. 81–95. 
Lane, Richard J. (2006). Fifty Key Literary Theorists. New York: Routledge.
Sadjadi, Seyed Bakhtiar (2010). Investigating the Subject's Identity: The Critical Treatment of the Lacanian-Althusserian Dialectic and Subjectivity Formation in James Joyce’s A Portrait of the Artist as a Young Man. Exeter University.
Schmitz, Bettina and Julia Jansen (2005). “Homelessness or Symbolic Castration? Subjectivity, Language Acquisition, and Sociality in Julia Kristeva and Jacques Lacan.” Hypatia2٠. 22 May. 2011 <http://www.jstor.org/stable/3811164>.
Shepherdson, Charles (2000). Vital Signs: Nature, Culture, Psychoanalysis. London: Routledge.
Wolfreys, Julian (2003). Critical Keywords in Literary and Cultural Theory. London: Palgrave Macmillan.