نەریتی دووەم و کولتووری خود: بە ئاوڕدانەوەیەک لە لەخەومای جەمیل صائیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

پرۆفیسۆری یاریدەدەر، بەشی فەلسەفە و توێژینەوە کولتووریەکان، کۆلێژی زانستە مرۆڤایەتیەکان، زانکۆی سلێمانی، سلێمانی، کوردستانی عێراق

10.34785/J013.2022.012

چکیده

ئەم دەقە هەوڵێکە بۆ دەستنیشانکردنی هێڵە گشتییەکانی کولتووری خود لە کۆمەڵگای کوردستان. کولتووری خود بریتییە لە ڕوانگە و پراکتیکە ڕەوشتییەکان. لەم جۆرە کولتوورەدا جەخت لە سەر چۆنێتیی دروستکردنی بەهایەکە کە کەسێک بە خۆی دەبەخشێت. لە کردەی ڕەوشتیدا تاک داهێنەری بەها و حەزەکانی خۆیەتی، نە کەسی دیکە. بەڵام جگە لە سات و دەلاقە ڕەوشتییەکان، پراکتیکەکانی هونەری ژیانیش لە خانەی کولتووری خوددایە. بە پێچەوانەوە، وێستگەی پێچەوانەی کولتووری خود لە کولتووری ئاکاریدایە کە تێیدا کەسێک (کۆمەڵگا) دەستنیشانکەری بەهاکانی ژیانی کەسێکە. ئاوڕدانەوەیەکی خێرا بە توخمەکانی کولتووری خود، پێگەی ئەم جۆرە ڕوانینە بۆ ژیان و پیشاندانی ڕادەی گرنگیی لە کۆمەڵگا کۆنەکانی کوردستان ئامانجی ئەم توێژینەوەیە. بۆ ئێمەی مرۆڤی هاوچەرخ، بوونی چەند دەقی ئەدەبی وەک لە خەومای جەمیل صائیب، جا هەرچەند بە ژمارە کەمیش بن، سەلمێنەری ئەو وەرچەرخانە دانایی-مێژووییەیە کە لە سەرەتای سەدەی بیست ڕوو دەدات. لە ڕێگای ئەم چیرۆکەوە و پاڵپشت بە ڕێڕەوی شیکاریی گوتاری، هەوڵمان لەوەدایە دەست بخەینە سەر ئەو خاڵانە کە پیشاندەری چۆنێتیی بەرجەستەبوونەوەی کولتووری خودە لە بەرانبەر کولتووری ئاکاری لەو سەردەمەدا.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Second Tradition and Culture of the Self: Looking at Cemil Saeb’s In My Dream

نویسنده [English]

  • Kaveh Dastooreh
Associate Porfessor , Department of Philosophy and Cultural Studies, Faculty of Humanities, University of Sulaimani, Sulaimani, Iraqi Kurdistan
چکیده [English]

The present text is an attempt to refer to the general outlines of the culture of the self in Kurdistan through reading Cemil Saeb’s In My Dream. Culture of the self consists of a set of ethical actions. In this culture, one tries to establish one's own values. In ethical behavior, the individual is the creator of his own values​​ and desires. Apart from ethical moments, actions related to the 'art of living' are also part of this culture. However, positions contrary to the culture of the self are located in a culture that we call it a moral culture. In this culture, a person other than oneself (society) determines the values ​​of people's lives. A quick look at the elements of the culture of the self, and showing its importance in the ancient societies of Kurdistan is one of the objectives of this research. For us, the existence of texts such as In my dream, even though they are not quantitatively numerous, represents a cognitive-historical development that takes place in Kurdistan in the early twentieth century. Through this story, and using the method of discourse analysis, we try to enumerate the points that show how the culture of the self contrasts with the moral culture of the mentioned era.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture of the Self
  • Second Tradition
  • Ethics
  • Moral
  • Cemil Saeb
کوردی:
ئاری، ڕامان. (٢٠٢١). مێژووی کوردایەتی، بەرگی یەکەم. سلێمانی: کتێبخانەی ڕۆمان.
جەلال، کاوە. (٢٠٠٦). لەتەک فێنۆمێنە ئەدەبییەکاندا. سلێمانی: بیر و هوشیاری.
خەزنەدار، مارف. (٢٠٠٥). مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگی پێنجەم. هەولێر: ئاراس.
دەستوورە، کاوە. (١٤٠٠). «ویژدان پرسێک لە سەرووی پرسە ئاکارییەکانەوە :مەسەلەی ویژدانی ئەحمەد موختار و شایەتییەکی گەورە»، پژوهشنامە ادبیات کردی، بهار و تابستان ١٤٠٠، ساڵ ٧، شمارە ١، پیاپی ١١، DOI: https://www.doi.org/10.34785/J013.2021.637
صائب، جەمیل. (٢٠٠٨). لە خەوما. پێشکەشکردن و لێکۆڵینەوەی جەمال بابان، هەولێر: ئاراس.
ڕۆژنامەی پێشکەوتن (٢٠١٢)، ئامادەکردنی ڕەفێق ساڵح و سدیق ساڵح، سلێمانی: بنکەی ژین.
English:
Dastooreh, Kaveh. (2021). "The Aesthetics of Life: More than Ethics and Morality; Alternative Thoughts on the Tradition of Aesthetics", Studies in Philosophy and Education, https://doi.org/10.1007/s11217-021-09812-6
Dastooreh, Kaveh. (2018). "Ethical imagination and the new possibilities of subjectivity: a global perspective on the culture of the self and its evolution in Kurdistan", Reflective Practice, 19:6, 855-867, DOI: 10.1080/14623943.2018.1539663
Habermas, Jurgen. (2007). The Theory of communicative action (vol1&2). Beacon press Boston.
Habermas, Jurgen. (2007). Moral Consciousness and communicative action. Polity Press.
Hampshire, Stuart. (1989). “Morality and Conflict”. In: Stanley G.Clarke and Evan Simpson (edited).  Anti-theory in Ethics and moral conservatism. Albany: State University of New York Press.
MacDowell, John. (1989). “Virtue and reason”. In: Stanley G.Clarke and Evan Simpson (edited).  Anti-theory in Ethics and moral conservatism. Albany: State University of New York Press.
MacIntyre, Alasdair. (1981). After Virtue. Notre Dame: University of Notre Dame Press.
Oakeshott, Michael. (1989). “The Tower of Babel”. In: Stanley G.Clarke and Evan Simpson (edited). Anti-theory in Ethics and moral conservatism. Albany: State University of New York Press.
Stanley, G. Clarke and Simpson, Evan. (1989). “Introduction”, in: Anti-theory in Ethics and moral conservatism. Albany: State University of New York Press.
Taylor, Charles. (1989). “The Diversity of Goods”. In: Stanley G.Clarke and Evan Simpson (edited). Anti-theory in Ethics and moral conservatism. Albany: State University of New York Press.
Weber, Max. (2005). The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism. Translated by Talcott Parsons, London and New York: Routledge.
Williams, Bernard. (1989). “The Scientific and the Ethical”. In: Stanley G. Clarke and Evan Simpson (edited). Anti-theory in Ethics and moral conservatism. Albany: State University of New York Press.
 
Français:
Deleuze G, Guattari, Félix. (1980). Mille Plateaux. Paris: Éditions de Minuit.
Foucault, M. (2001). L’herméneutique du sujet. Paris: Gallimard/Seuil.
Foucault, M. (1984). L’usage des plaisirs. Histoire de la sexualité, tome II. Paris: Gallimard.
Lacan, Jacque. (1986). L’éthique de la psychanalyse (livre 7). Paris: Editions de Seuil.
Popper, K. (1991). Misère de l’historicisme. Traduction d’Hervé Rousseau. Paris: Plon.
Pharo, P. (2004). Morale et sociologie : le sens et les valeurs entre nature et culture. Paris: Gallimard.
Ricœur, P. (2001).  Le juste, vol 2. Paris: Esprit.
Veyne, Paul. (1978). Comment on écrit l'histoire. Paris: Éditions du Seuil.