کوردی:
ئاشنا، ئومید(٢٠٠١). پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرهەمەکانی. هەولێر: وەزارەتی پەروەردە.
ئامێدی، یاسین(٢٠٠٣). پەیدابوونی ڕەخنەی ئەدەبی لە شیعری کلاسیکی کوردیدا (تا جەنگی گێتیی یەکەم. هەولێر: ئاراس.
ئێلخانی‌زادە، سوارە(٢٠١٤) .شەنگەسوار. کۆکردنەوەی عومەر ئێلخانی. سلێمانی: غەزەلنووس.
بەرزنجی، عەلی تاهیر(٢٠٠٨). کاریگەریی ڕوانگە لە نوێگەری شیعری کوردیدا. سلێمانی: چوارچرا.
پیرەمێرد (٢٠٠٧). دیوانی پیرەمێرد. کۆکردنەوەی محەمەد ڕەسووڵ هاوار. وەزارەتی ڕۆشنبیری: شڤان.
جاف، سروود ولی اسماعیل(٢٠١٤).ڕۆڵی شێخ نووری شێخ ساڵح له سەرهەڵدانی ڕەخنەی ئەدەبی کوردی. دانشگاه بغداد، مجله الاستاد، جلد اول.
حاجی قادر کۆیی(١٣٩٠) دیوانی حاجی قادر کۆیی. لێکۆڵینەوە و شەرح و تەفسیر سەردار حەمید میران و کریم مستەفا شارەزا. سنه: کردستان.
حسین، هیوا کریم (٢٠٢٠). کاریگەری گوتاری ئەدەبی لەسەر ڕای گشتی له کۆمەڵگەی کوردیدا. سلێمانی: وەزارەتی خوێندنی باڵا کۆلێجی زمان.
خەزنهدار، مارف (٢٠٠١). مێژووی ئەدەبی کوردی- بەرگی یەکەم. هەولێر: ئاراس.
سابیر، پەرێز (٢٠٠٦). ڕخنەی ئەدەبی و مەسەلەکانی نوێکردنەوەی شیعر. هەولێر: ئاراس.
سەجادی، عەلائەدین (١٣٨٩). مێژووی ئەدەبی کوردی. سنە: انتشارات کوردستان.
سەجادی، عەلائەدین (١٣٩٦). نرخ شناسی (لێکۆلینەوە و ڕەخنەی ئەدەبی). سنندج: انتشارات کردستان.
سەجادی، بەختیار و مەزهەر ئیبراهیمی (١٣٩٨). زمان و وێژەی کوردی. سەقز: گوتار. سێیەم.
سەجادی، بەختیار (١٣٨٣). «قه‌ڵشتی نێوان ره‌خنه‌ی ئەده‌بیی سونه‌تی و مودێرنی کوردی». شین، س. 1، ژ. 4، لل. 88- 75.
---- (١٣٨٠).«حاجی قادر کۆیی، ڕەخنەگرە سونەتییەکان و هەڵسوکەوتیان لەگەڵ ڕەخنەی ئەدەبیدا». دەق. س. ١، ژ. ٢، پاییزی ١٣٨٠، لل. ٩٣-١١٠.
شەرەفکەندی، عەبدولڕەحمان (١٣٦٩). هەنبانە بۆرینە. تهران: سروش.
عەبدولواحید کەریم، ئازاد (٢٠١٠). نوێگەری لە شیعری کوردیدا (لە ڕووناکییەوە تا ڕوانگەییەکان). هەولێر: ئاراس.
عەبدولواحید، ئازاد (٢٠٠٨). دیوانی شێخ نووری شێخ ساڵح. هەولێر: ئاراس.
عەبدوڵا مستەفا، ئیدریس (٢٠٠٨). لە بارەی ڕۆژنامەگەریی کوردییەوە. هەولێر: خانی.
شیرزاد، ئێحسان (١٩٧٣). «گۆڤاری کۆڕی زانیاری کورد بەرگی یەک». بەغداد
فەلاح، شەریف (١٣٩٩). شیعری هاوچەرخی کوردی لە کوردستانی ئێران. سنە: ماد.
فەلاح، شەریف (١٣٩٩). خوێندنەوەی ڕەخنەگرانەی پڕۆسەی شیعری نوێی کوردی لە کوردستانی ئێران. سنندج: ماد.
فەرهادی، حەمە سالح (١٩٨٨). چەند لایەنێکی ڕۆژنامە نووسی کوردی. بەغدا: الحوادث.
فوئاد، ئێحسان (١٩٦٦). حاجی قادر کۆیی و جێگەی لە ئەدەبی کوردیدا، نامەی دوکتۆرا. مۆسکۆ.
مەزهەر، کەماڵ (١٩٧٨). تێگەیشتنی ڕاستی و شوێنی لە ڕۆژنامه نووسی کوریدا. بەغداد: کۆڕی زانیاری.
مستەفا، محەمەد فازڵ (٢٠١١). دەنگی پیرەمێرد لە بزووتنەوەی شیعری نوێی کوردیدا. هەولێر: ڕۆژهەڵات.
مەعروف، کەماڵ (٢٠٠٠). ئەدەبی کوردی و ڕەخنەی ئەدەبی نوی. سلێمانی: بنکەی ئەدەبیی گەلاوێژ.
مەحموودزاده، ڕەهبەر (١٣٩٥). کۆمەڵە وتاری یەکەمین هەمایشی ناوچەیی هێمن. سەقز: گوتار.
مەنتک، حەمە (٢٠١٨). مێتۆدەکانی ڕەخنەی ئەدەبی. هەولێر: تفسیر.
فارسی:
احمدزاده، هاشم (١٣٩٧). از رمان تا ملت: پژوهشی در گفتمان روایی فارسی و کردی. ترجمه بختیار سجادی. سنندج: دانشگاه کردستان. دوم.
آکین، صالح (١٣٩٥). فرهنگ نویسی و برنامه‌ریزی زبانی کرمانجی. ترجمه علی پاک‌سرشت. تهران: پینوس.
شمیسا، سیروس (١٣٩٤). نقد ادبی. تهران: میترا.
رضی، احمد و محمد کاظم یوسف پور و زینب رفاهی بخش (١٣٨٩). «سیر تحول شرحنویسی بر متون فارسی (١٣١٣- ١٣٨٧). وزارت علوم، تحقیقات و فناوری_ دانشگاه گیلان.
رحیمیان، محمد (١٣٩٢). سرآغاز و سیر ادبیات داستانی کُردی . تهران: رامان سخن.
زرین کوب، عبدالحسین (١٣٦١). نقد ادبی جلد ١. تهران: امیرکبیر.
عطرفی، علی اکبر و منیژه افرازنده (١٣٨٩). « سره گرایی در تاریخ ادب فارسی». مجله تاریخ ادبیات شماره ٦٤. صص ١٦١-١٨٨.
محمدپور، عادل (١٣٩٦). راهنمای مطبوعات کُردی (سیر تاریخی و بازشناسی ساختاری). مریوان: ئهوین.
معرفت، انور (١٣٩٥). سرآغاز شعر نو کُردی و تحول فرمهای آن. سقز: گوتار.
نیکویی، علیرضا (١٣٩٨). «مرور انتقادی کتب نقد ادبی در زمینه آبشخورهای نقد». ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال نهم، شماره اول.
ولک، رنه (١٣٨٨). تاریخ نقد جدید ج ١. ترجمه سعید ارباب شیرانی، تهران: نیلوفر.
)